پيش فرض

بلندگوها، با وجود آنكه تقريبا در همه لوازم صوتي و تصويري وجود دارند، كمتر به چشم مي‌آيند. اما وقتي كه خراب مي‌شوند چه در تلويزيون باشد و چه در يك سينماي خانگي ديگر نمي‌توانيم از آن دستگاه استفاده كنيم. براي استفاده از هر بلندگويي ابتدا بايد از سالم بدون آن مطمئن شويم و بعد آن را به دستگاه وصل كنيم. در ادامه روش تست سالم بودن باند و بلندگو را آموزش داده و در مورد روش هاي مختلف تعمير باند و بلندگو توضيح مي دهيم.
انواع خرابي بلندگوهمانطور كه در شكل زير مي‌بينيد يك بلندگو از اجزاء مختلفي تشكيل شده است و قبل از آن كه بخواهيم راجع به تست و تعمير بلندگو توضيح دهيم بهتر است حتي شده به طور سطحي با عملكرد كلي يك بلندگو آشنا شويم. هر چند يك بلندگوي استاندارد ممكن است تا 20 قطعه را شامل شود اما اما همه اين قطعات در معرض خرابي نيستند و در عمل تنها ممكن است با چند قطعه معيوب در يك بلندگو مواجه شويم.
قطعاتي كه در يك بلندگو در معرض خرابي قرار دارند و معمولا در تعمير بلندگو با آنها برخورد مي‌كنيم، عباتند از:
 فوم بلندگوسيم پيچ بلندگودامخرابي فوم بلندگوفوم در اطراف ديافراگم يا همان صفحه اصلي بلندگو قرار گرفته و حالت ارتجاعي آن سبب مي‌شود كه ديافراگم، به صورت نرم جلو و عقب برود و صدا توليد شود. خرابي فوم بلندگو معمولا به صورت پارگي و ريختن آن ظاهر مي‌شود كه باعث مي‌شود صداي بلندگو تغيير كرده و مخصوصا وقتي صدا را زياد مي‌كنيم به اصطلاح (گوپ‌گوپ) كند.
جنس نرم فوم بلندگو به مرور زمان خشك شده و دچار پوسيدگي مي‌شود. در اين حالت حركت نرم ديافراگم به حركت‌هاي ضربه‌اي تبديل شده و باعث تغيير صداي خروجي مي‌شود. پوسيدگي فوم بلندگو به راحتي قابل تشخيص است اما خرابي آن به غير از توليد صداي نامناسب ضرر ديگري ايجاد نمي‌كند.
بهترين روش تعمير بلندگو و باند در زمان رخابي فوم، تعويض كامل آن است. در اين حالت تعميركار بلندگو ابتدا با حلال‌هاي مناسب و قوي در چند مرحله فوم و ديافراگم بلندگو را جدا كرده و سپس فوم جديد را جايگزين مي‌كند. تنظيم دقيق فاصله سيم پيچ و مگنت، بعد از تعويض فوم بلندگو بسيار مهم است و بايد با ديق بالا انجام شود. در غير اين صورت بلندگو در صداي بالا خرخر مي‌كند.
خرابي سيم پيچ بلندگوسيم پيچ را بايد مهمترين قطعه در بخش تعمير بلندگو دانست. سيم پيچ يك بلندگو معمولا به دو صورت خراب مي‌شود:
قطع شدناتصال كوتاه شدندر حالت قطع شدن، سيم پيچ در يك لحظه و معمولا به دليل عبور جريان بالاي لحظه‌اي در يك نقطه، قطع مي‌شود. قطع شدن سيم پيچ باعث از كار افتادن بلندگو مي‌شود اما آسيبي به دستگاه وارد نمي‌كند. نوع ديگر خرابي سيم پيچ بلندگو اتصال كوتاه شدن (شورت شدن) است. در اين حالت معمولا به دليل عبور مقدار بالاتر جريان از حد مجاز، به تدريج سيم پيچ گرم شده و روكش عايق سيم از بين مي‌رود. در اين حالت لايه‌هاي سيم پيچ به هم وصل شده و سيم پيچ در واقع به صورت يك تكه سيم كوتاه عمل مي‌كند.
اتصال كوتاه سيم پيچ باندو بلندگو مي‌تواند آسيب جدي به آمپلي فاير دستگاه وارد كند. به همين دليل لازم است كه قبل از استفاده از هر بلندگو حتما آن را با يكي از روش‌هاي تست بلندگو آزمايش كرده و از سلامت و وضعيت آن مطمئن شويم.
براي تعويض سيم پيچ بلندگو ابتدا بايد فوم و ديافراگم را با دقت و بدون آسيب ديدگي جدا كرده و سپس سيم پيچ معيوب را با سيم پيچ جديد جايگزين كنيم. به دليل فاصله ميلي متري سيم پيچ بلندگو و مگنت، لازم است كه تعويض سيم پيچ با مهارت و دقت بالا انجام شود تا شاهد ايجاد صداي شفاف در بلندگو باشيم.
تو رفتگي بلندگودام همان پوشش محدبي است كه در وسط بلندگوها قرار دارد و در اغلب به داخل فشار داده مي‌شود. دام بلندگو در واقع يك قطعه تزئيني است و كاركرد آن جلوگيري از ورود گرد و غبار به قطعات داخلي است.
تو رفتگي بلندگو بيشترين مشكلي است كه در صورت فشار داده شدن دام بلندگو به داخل ايجاد مي‌شود. اين مشكل كه معمولا به دليل كنجكاوي و شيطنت كودكان در ظاهر بلندگو ظاهر مي‌شود همانطور كه گفتيم در كيفيت صداي خروجي تاثير منفي ندارد و بيشترين ضرر آن زشت شدن بلندگو است.
تعمير باند و بلندگوي سينما خانگي
تست سالم بودن باند و بلندگوبلندگوها در واقع يكي از قطعات تقويت صدا هستند. هر چند در بعضي از دستگاهها به صورت يك قطعه خارجي و جداگانه طراحي و ساخته مي‌شوند. اما در هنگام تعمير يك دستگاه مخصوصا در بخش آمپلي‌فاير بايد بعنوان يك قطعه مهم آنها را تست كرد و از سلامت آنها مطمئن شد.
براي آزمايش سالم بودن باند و بلندگو چند روش مختلف وجود دارد كه مي‌توان از آنها استفاده كرد. در ادامه چند روش كاربردي تست و آزمايش باند و بلندگو را براي شما توضيح مي‌دهيم.
تست بلندگو با مولتي مترهر بلندگو يك سيم پيچ دارد كه مي‌توان سالم بودن آن را با اهمتر سنجيد. اهمتر دستگاهي براي سنجش ميزان اهم يا همان مقاومت الكتريكي قطعات الكترونيكي است. ميزان اهم هر بلندگو روي آن درج مي شود. ميزان اهم در بلندگوهاي مختلف، متفاوت است. اهم بلندگوها نسبت به كارايي، ساختار و فركانس صداي خروجي آنها بين 3 تا 12 اهم متغير است.
براي تست و آزمايش بلندگو با استفاده از اهمتر بايد دو پراب مثبت و منفي اهمتر را به دو سيم بلندگو وصل مي كنيم. رعايت مثبت و منفي پراب و سيم خروجي بلندگو در اين آزمايش لازم نيست. در اين حالت ميزان اهم بلندگو بايد در اهمتر ديده شود. اگر مقدار اهم نمايش داده شده در اهمتر با مقداري كه روي بلندگو نوشته شده متفاوت باشد، بلندگو خراب است.تست باند و بلندگو با باطريروش اصلي و صحيح آزمايش و تست سالم بودن باند و بلندگو استفاده از اهمتر است كه ميزان اهم و مقاومت الكترونيكي بلندگو را هم مشخص مي كند. اما ممكن است همه ما اهمتر نداشته باشيم و يا روش استفاده از آن را به خوبي بلد نباشيم.
روش ساده ديگري براي تست و آزمايش بلندگو وجود دارد كه بسيار هم كاربردي است. در اين روش دو سيم خروجي بلندگو را به دو سر مثبت و منفي يك باطري قلمي و يا نيم قلمي به صورت لحظه‌اي وصل مي كنيم. اگر بلندگو سالم باشد صداي خش‌ خش شنيده مي‌شود. با اين روش شما مي توانيد از سالم بودن بلندگو و مسير سيم آن مطمئن شويد.
با وجود آنكه در آزمايش بلندگو با استفاده از باطري فقط مي‌توان از سالم بودن كلي باند و بلندگو مطمئن شد و ايرادهايي مانند خش‌خش كردن بلندگو را نمي‌توان تشخيص داد. اما با استفاده از اين روش ساده مي‌توانيد بلندگوهايي كه ممكن است اتصال كوتاه شده باشند را تشخيص دهيد و با استفاده نكردن آنها، از خرابي دستگاه اصلي جلوگيري كنيد.
اهميت تست سالم بودن باند و بلندگو چه مربوط به تلويزيون باشد و چه متعلق به يك ضبط و يا سينماي خانگي  از آن جهت است كه خرابي بلندگو در مواردي مانند اتصال كوتاه شدن مي‌تواند باعث آسيب ديدگي شديد بخش امپلي فاير دستگاه شود. توصيه متخصصين تعمير تلويزيون و مخصوصا تعمير سيستم‌هاي صوتي اين است كه در فواصل هر چند ماه يكبار وضعيت سلامت بلندگوهاي دستگاه را بررسي و مخصوصا در دستگاههايي مانند سينماي خانگي مسير سيم‌ها را از نظر آسيب ديدگي فيزيكي و اتصالي چك كنيد.
تعمير باند ضبط خانگيبلندگوي ضبط هاي خانگي مخصوصا در مدل‌هايي كه داراي بدنه چوبي هستند كيفيت بسيار بهتري نسبت به سيستم‌هاي صوتي و ساندبارهاي جديد دارند. به همين دليل بسياري از مصرف كنندگان ترجيح مي‌دهند كه براي سيستم صوتي خود از آنها استفاده كنند.
اكثر مشكلاتي كه در بخش تعمير باند ضبط خانگي در برندهاي مختلف ديده مي‌شود مربوط به موارد زير مي‌شود:
پوسيدگي فوم بلندگوخش خش كردن بلندگوقطع شدن بلندگوتو رفتگي بلندگومهمترين نكته در بخش تعمير بلندگو و باند ضبط خانگي باز كردن صحيح بدونه بلندگو است. معمولا بلندگوهاي چوبي بوسيله رزين موم اندود مي‌شوند تا فضاي آكوستيك داخل آن صداي بهتري توليد كند. اگر بلندگو با روش صحيح باز نشود مي‌تواند به كيفيت صداي خروجي آن لطمه شديد وارد كند. اگر براي تعمير باند ضبط خانگي نياز بود كه ان را باز كنيد حتما به روش اصولي اين كار را انجام دهيد تا بلندگوي شما دچار افت كيفي صدا نشود.
تعمير فوم باندفوم نرم اطراف بلندگو باعث مي‌شود ديافراگ به نرمي حركت كند و صداي واضحي از باند ضبط صوت شما شنيده شود. هر چقدر صداي بلندگو بم تر باشد، فشار بيشتري در زمان كار بلندگو به فوم وارد مي‌شود.
فوم باند به دليل جنس خاصي كه دارد به مرور زمان دچار پوسيدگي و پارگي شده و لازم است كه آن را تعويض كنيم. تعمير فوم باند مهارت بالايي مي‌طلبد و لازم است كه تعميركار بتواند فوم جديد را در ابعاد ميلي متري تنظيم كند.
خش خش كردن بلندگوزماني كه با تغيير صداي خروجي در يك بلندگو مواجه مي‌شويم در اولين قدم بايد تشخيص دهيم كه ايراد مربوط به بلندگو است و يا بخش امپلي فاير دستگاه كه بلندگو را تغذيه مي‌كند. براي تست باند و بلندگو در اين ايراد مي‌توانيم از جابجا كردن بلندگوها استفاده كنيم.
معمولا خش خش كردن بلندگو به چند دليل اصلي ايجاد مي‌شود:
نيم سوز شدن سيم پيچ بلندگوورود گرد و خاگ و آشغال به داخل بلندگوپارگي و پوسيدگي و يا جدا شدن فوم باندتغيير مقاومت بلندگو (برحسب اهم)آسيب ديدگي قطعات خروجي آمپلي فايرقطع شدن بلندگويكي از قطعات اصلي يك بلندگو سيم پيچ است. يك رشته سيم بسيار نازك كه به دور يك دايره كاغدي پيچيده شده است و در واقع دو سيم مثبت و منفي، دو سر اين سيم پيچ هستند. هر بلندگو داراي يك مقاومت مشخص است كه در واقع مقاومت سيم پيچ است. مقاومت بلندگوهاي مختلف معمولا بين 3 تا 16 اهم است.
اگر در يك لحظه جريان بيشتر از حد مجاز از سيم پيچ بلندگو گذر كند معمولا سيم پيچ در يك نقطه قطع مي‌شود. در اين حالت به اصطلاح گفته مي‌شود بلندگو قطع شده است. در زمان قطع شدن بلندگو، اهم آن بي نهايت شده و هيچ صداي از آن خارج نمي‌شود.
تو رفتگي بلندگوبه نيم دايره برجسته وسط بلندگو، كاپ و يا دام گفته مي‌شود و براي جلوگيري از ورود گرد و غبار و قطعات خارجي به داخل بلندگو نصب مي‌شود. اگر دام بلندگو را به داخل فشار دهيم به دليل حالت ارتجاعي كه دارد بعد از چند لحظه مجددا به حالت اول برمي‌گردد. اما به مرور زمان قطعات مختلف بلندگو به اصطلاح خشك شده و اگر ضربه و فشار به وسط بلندگو وارد شود، ديگر به حالت اول برنمي‌گردد.
براي تعمير تو رفتگي بلندگو روش‌هاي متنوعي در سايت‌هاي مختلف پيشنهاد مي‌شود، از استفاده از جاروبرقي براي ايجاد مكش تا چسب نواري و سوزن براي برگرداندن بلندگو به حالت اول. دقت كنيد كه همه اين ترفندها روش‌هاي تجربي است كه ممكن است در تو رفتگي باند شما موثر واقع نشود. پس دقت كنيد كه در استفاده از آنها باعث افزايش ايراد نشويد.